Geef uw medewerkers de ruimte

woensdag 27 januari 2016
timer 5 min
Medewerkers die zelf roosters maken en elkaar feedback geven: zelfsturing is de sleutel voor een toppraktijk die met alle ontwikkelingen mee kan. Maar hoe stimuleert u zelfsturing in uw praktijk?

We zitten op een kantelpunt. Honderd jaar geleden was arbeid heel kapitaalintensief en waren mensen slecht opgeleid. Toen werkte een top-down, hiërarchische manier van leidinggeven goed voor een organisatie. Maar dat is nu totaal omgeslagen. Het werk is kennisintensief en mensen zijn het kapitaal van de organisatie. Een organisatie kan in deze tijd alleen succesvol kan zijn als de capaciteiten van de mensen die er werken optimaal benut worden.

 

Hiërarchie verstopt de organisatie; een werknemer die alles moet voorleggen aan zijn manager, maakt geen grote stappen. Als al het werk in de praktijk is dichtgetimmerd met regels en procedures en de werknemer geen ruimte krijgt om zelf te denken, schakelt hij zijn denkkracht uit bij de deur. In de huidige tijd moet u als praktijkhouder en -manager de denkkracht die u tot uw beschikking heeft volledig benutten om mee te kunnen met alle veranderingen. De ontwikkelingen gaan te snel als u  niet de capaciteit en creativiteit van alle mensen gebruikt. 

 

Tips voor managers

Om de capaciteiten van uw medewerkers volledig te benutten moet u ze de ruimte geven om zelf verantwoordelijkheid en initiatief te nemen en daadwerkelijk als professional te werken. Zelforganisatie en zelfsturing zijn de kernwoorden van innovatief organiseren.

Hoe kunt u dit als leidinggevende vorm geven?

  1. Delegeer niet alleen werk, maar ook vertrouwen. Schrijf niet tot in de detail voor hoe het werk gedaan moet worden, maar geef ruimte. Als het dan niet precies gaat, zoals u dat wil, moet u dat wel accepteren. Het gaat om het eindresultaat.
  2. Als er iets mis gaat, laat medewerkers dan zelf bedenken hoe het beter kan. Grijp niet te snel in, tenzij er dingen mis kunnen gaan die schadelijk zijn voor patiënten natuurlijk. Anders ontzegt u de medewerkers een leermoment.
  3. Laat collega’s zoveel mogelijk hun werk met elkaar organiseren. Denk bijvoorbeeld aan het maken van een werkplanning maar ook aan kennisontwikkeling.
  4. Stimuleer reflectie op het werk en collegiale intervisie, binnen en buiten de eigen praktijk.
  5. Vraag je als manager bij alles af: moet ik dat echt zelf doen? Of kunnen ze het ook zelf.
  6. Geef continue feedback: blijf steeds met elkaar in gesprek. Het is absurd om slechts twee keer per jaar te evalueren. Organiseer ook de feedback vanuit klanten.
  7. Bekijk wie er binnen uw praktijk het meest geschikt is voor deze coachende manier van leidinggeven. Misschien bent u dat wel niet maar is één van uw collega’s beter geschikt.

Natuurlijk moet u kaders stellen, maar die kunnen veel ruimer zijn dan de meeste managers nu denken.

 

Medewerkers vasthouden

Als praktijkhouder en –praktijkmanager bent u afhankelijk van de kwaliteit van uw medewerkers. Het is dus heel belangrijk om goede mensen te vinden en te binden. Hoe doet u dat? Wat willen medewerkers?

  1. Medewerkers willen dat hun werk betekenis heeft. Met elkaar kun je in een praktijk benoemen wat de kernwaarden zijn van de praktijk. Dat moet u niet als praktijkhouder of – manager van bovenaf willen opleggen, de praktijk is van alle medewerkers. Het is belangrijk om deze waarden en de toepassing daarvan in de praktijk regelmatig te bespreken om ze levend te houden.
  2. Medewerkers willen zoveel mogelijk autonomie; ze willen ruimte om zelf dingen te beslissen. Ze willen niet meer werken in een organisatie waarin de baas de hele tijd zegt wat ze moeten doen. Dat geldt zeker voor de nieuwe generatie die nu op de arbeidsmarkt komt. Voor een deel zijn protocollen onvermijdelijk, maar u kunt waarschijnlijk meer ruimte en eigen verantwoordelijkheid geven dan u denkt.
  3. Medewerkers willen het gevoel hebben dat ze goed in hun vak zijn en daarin gewaardeerd worden. Men wil een vakman of vakvrouw zijn en zich kunnen ontwikkelen. 

Voor iedereen?

Veel mensen vragen zich af of elke medewerker dit soort vrijheid en zelfsturing aankan. Uit onderzoek blijkt dat deze manier van leidinggeven het beste past bij hoogopgeleiden omdat zij het meest in staat zijn tot zelfreflectie. Toch zijn er ook goede voorbeelden van zelforganisatie bij lager opgeleiden. Van mensen die al twintig jaar top-down leiding krijgen, kun je natuurlijk niet verwachten dat ze het ineens zelf kunnen. Sommige mensen vinden het wellicht fijn om sturing te krijgen. Maar echt veel keuze heb je als werkgever niet als je de veranderingen om je heen wilt volgen. Je moet je verantwoordelijkheid als werkgever nemen om mensen vitaal en in beweging te houden. Ze moeten accepteren dat de wereld verandert. 

 

Klein beginnen

Natuurlijk kunt u uw praktijk niet van de ene op de andere dag totaal anders gaan managen en organiseren. Een goed startpunt is een gezamenlijke discussie over de normen en waarden van de praktijk. Als u die heeft vastgesteld, kunt u aan de medewerkers vragen welke onderdelen van het werk ze graag als eerste zouden aanpakken. Wat is voor hen belangrijk? Het dagrooster? De telefonische bereikbaarheid? Mensen kunnen dan zelf verantwoordelijkheid nemen voor het geselecteerde onderdeel. Geef hen vervolgens een paar weken de tijd om dit zelf aan te pakken en evalueer. Zo kunt u de organisatie en cultuur van uw praktijk stap voor stap veranderen. 

 

Boekentips:

  • ‘Leidinggeven aan professionals? Niet doen!’ van Mathieu Weggeman
  • ‘Drive’ van Daniel Pink
  • ‘Verdraaide organisaties’ van Wouter Hart
 

Eric Alkemade ( ericalkemade@gmail.com ) is zelfstandig organisatieadviseur, hoofdredacteur van www.innovatieforganiseren.nl en auteur van de boekenreeks Innovatief organiseren.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Geef uw medewerkers de ruimte

Lees verder - met dit thema

Grote toename zelfstandigen in de zorg
flash_onNieuws

Grote toename zelfstandigen in de zorg

27 jan 2020 timer2 min
Het aantal zelfstandigen steeg van 2007 tot 2018 van 260.000 naar 1,3 miljoen. De grootste uitschieters in inkomen…
Lees verder »
Huisartsenpraktijken Harderwijk en Hierden lossen wachtlijsten op
flash_onNieuws

Huisartsenpraktijken Harderwijk en Hierden lossen wachtlijsten op

23 jan 2020 timer2 min
De 17 huisartsenpraktijken in Harderwijk en Hierden spraken vorig jaar af om ieder 50 nieuwe patiënten aan te…
Lees verder »
Innoveren: ruimte voor werknemers om te groeien
person_outlineBlog

Innoveren: ruimte voor werknemers om te groeien

21 jan 2020 timer5 min
Wat is innovatie? Innovatie is een nieuw idee, goed, dienst of proces - of een combinatie daarvan. Dit kan…
Lees verder »
'Betere registratie en meer overleg nodig voor Welzijn op Recept'
flash_onNieuws

'Betere registratie en meer overleg nodig voor Welzijn op Recept'

21 jan 2020 timer4 min
Welzijn op Recept verwijst mensen met psychosociale klachten door naar een welzijnscoach, die ze helpt met het…
Lees verder »
Spelregels contractering zorgverzekeraars voor de mondzorg op een rij gezet
flash_onNieuws

Spelregels contractering zorgverzekeraars voor de mondzorg op een rij gezet

21 jan 2020 timer3 min
Als tandarts zijn er bepaalde concurrentiespelregels op het gebied van marktwerking en mededinging waar hij of zij…
Lees verder »
Manifest voor betere jeugdzorg en ggz: ‘Maak een einde aan stille ramp’
flash_onNieuws

Manifest voor betere jeugdzorg en ggz: ‘Maak een einde aan stille ramp’

20 jan 2020 timer3 min
De Actiegroep ‘Lijm de zorg’ presenteert vandaag een manifest voor betere jeugdzorg en betere geestelijke…
Lees verder »
Otto Cazemier (Top Mondzorg):  ‘Nog maar tien procent van de afgestudeerde tandartsen wil een eigen praktijk’
flash_onNieuws

Otto Cazemier (Top Mondzorg): ‘Nog maar tien procent van de afgestudeerde tandartsen wil een eigen praktijk’

16 jan 2020 timer3 min
Otto Cazemier is algemeen directeur bij TopMondzorg, met negentig Dental Clinics praktijken, veertien TopOrtho…
Lees verder »
Zes tips voor praktijkmanagers om het werkplezier te vergroten
flash_onNieuws

Zes tips voor praktijkmanagers om het werkplezier te vergroten

14 jan 2020 timer4 min
‘Gastvrijheid is belangrijk in onze praktijk’, stelt Esther Brounen (44), managementassistent bij tandartspraktijk…
Lees verder »