"Ja, maar is jammer"
In dit opzicht is het gebruik van die twee kleine woordjes eigenlijk jammer. In de column heb ik ook uitgelegd dat ’ja, maar’ soms ook een glashard ‘‘nee’ is. Van bijna elke zin die je uitspreekt naar de ander over iets wat jij vindt en waar halverwege het woordje ‘maar’ gebruikt wordt, kun je namelijk stellen dat alles wat vóór dat woord komt, minder oprecht is. De echte boodschap zit in de woorden die erna komen.
Hoe kan het anders?
Eigenlijk is het heel eenvoudig; vervang het woordje ‘maar’ door het woordje ‘en’. Wat je dan krijgt is ‘(ja, ) en’.
‘Ja, en’ biedt een wereld van mogelijkheden. Alles kan ingepast worden binnen de eigen plannen. Je accepteert de situatie zoals hij is en kijkt naar de mogelijkheden die deze biedt.Ik weet het; in eerste instantie voelt het onwennig en ongemakkelijk om ‘ja, en’ te gebruiken. Hou echter vol en doe het gewoon. Je zult versteld staan over de positieve effecten ervan op je eigen communicatie.
Het verschil
Het zal je duidelijk zijn; bij ‘ja, en’ kijk je naar wat er is. Niets meer en niets minder. ‘Ja, en’ is de positie voor inspirators die met hun zienswijze telkens een nieuwe kijk op de werkelijkheid brengen. Met ‘ja, en’ maak je van elke nood een deugd, zie je de kansen achter het probleem en daag je jezelf én anderen uit om verder te kijken dan de neus lang is.Met ‘ja, en’ zeg je ’ja’ tegen de wereld zoals die zich op dat moment aandient. Het zogenaamde halfvolle glas.
Kijk je met een ‘ja, maar’-blik, dan zie je de dingen zoals ze hadden moeten zijn. Je ziet dan vooral wat er niet is. Je had verwachtingen die niet zijn uitgekomen; je ervaart een gevoel van gemis. Je kijkt naar de onmogelijkheden in het halflege glas.
Is ‘ja, maar’ dan fout?
De vraag die we onszelf hier willen stellen is: “Is ‘ja, maar’ in deze situatie voor mij effectief?” Het is de kunst om bewust voor jezelf te bepalen welke de meest effectieve manier voor jou is om met een situatie om te gaan. ‘Ja maar’ leidt tot een afwachtende houding. Je weet het even niet, wat moet je doen? Het leidt ook tot niet handelen; je staat erbij en je kijkt ernaar. Soms is dat heel oké.
‘Nee want’
We gaan nog even verder want er is in dit rijtje nog een derde zienswijze om met situaties om te gaan: de ‘nee, want’ optie. ‘Nee, want’ is een positie van tegenstelling, grenzen aangeven, nee zeggen, een streep trekken. ‘Nee, want’ is assertiviteit, opkomen voor jezelf, niet met de winden meewaaien en aangeven van wat jij belangrijk vindt.
Bewustwording
‘Ja, maar’ als houding van kritisch observeren en beschouwen, is van levensbelang. Soms is het belangrijk om even geen besluit te nemen en er even een nachtje over te slapen. Vaak echter zijn we ons er onvoldoende van bewust hoe vaak we ‘ja, maar’ gebruiken als excuus om niet tot handelen over te hoeven gaan. We focussen ons op het idee dat iets niet mogelijk is en vergeten daardoor de prachtige mogelijkheden die er zijn om een situatie om te draaien in ons voordeel.
Het effectief omgaan met je eigen ‘ja maren’ is een aspect van (Persoonlijk) Leiderschap; het centrale thema in ieders (professionele) leven en de spil van elk goed functionerend team. Ervaar jij (te) veel ‘ja maar’ in je team en wil je naar meer ‘ja en’? Maak dan eens een afspraak voor een vrijblijvende Strategiesessie!
Jos Luypaers
W2 Insight
Reactie toevoegen