Effectief leiderschap volgens Stephen Covey (6 en slot): Synergie tussen de acht eigenschappen

Je kunt pas goed leidinggeven aan jouw team als je kunt leidinggeven aan jezelf. Zelfkennis en persoonlijke ontwikkeling zijn daarbij onontbeerlijk. Een uitgebreid kader voor leiderschapsontwikkeling, dat goed past in de complexe wereld van medische praktijken, biedt Stephen Covey's model van de acht eigenschappen. Deze eigenschappen, uitgewerkt in vijf eerdere artikelen, vormen een kompas voor praktijkmanagers en praktijkhouders om effectief leiderschap te cultiveren te midden van de dagelijkse operationele hectiek.

Een holistische benadering

De kracht van Covey's model ligt in de onderlinge aanvulling van de eigenschappen. Het is een delicaat evenwicht tussen proactief handelen, het koesteren van een inspirerende visie, het stellen van prioriteiten, het opbouwen van samenwerkingen, het communiceren met empathie, het creëren van synergie, voortdurende vernieuwing en het leven in overeenstemming met persoonlijke waarden.

Proactief leiderschap: de katalysator voor succes

Het begint allemaal met proactief leiderschap. Het besef dat je, ondanks dat je het in met moment mogelijk anders ervaart, altijd een keuze hebt, ongeacht de omstandigheden. Dit is niet alleen een eigenschap op zichzelf, het vormt de motor achter elke andere eigenschap in effectief leiderschap. Zie het als een noodzakelijk stuurwiel om koers te bepalen in een steeds veranderend zorglandschap.

De kunst van inspiratie

Neem dat stuurwiel ter hand om een visie op te stellen, als een leidraad die de richting van jouw praktijk bepaalt. Zelfs al dwingt de dagelijkse gang van zaken je om op incident-niveau besluiten te nemen en lijkt het daardoor alsof er geen tijd is, een visie hebben én naleven is een must. Het uitstippelen van de koers van je praktijk is, zeker in deze krappe arbeidsmarkt, noodzakelijk om medewerkers te werven, te behouden en zich te laten ontwikkelen; het is als brandstof voor duurzaam succes voor je praktijk.

Balanceren op een koord

En houd die visie levend. Het gevaar bij veel praktijkhouders en -managers schuilt in enerzijds een oplossingsgerichte attitude en anderzijds een aanzienlijke werkdruk. Hierdoor kan het stellen van prioriteiten lastig lijken, hoewel keuzes maken van cruciaal belang is voor een soepel draaiend team. Prioriteiten stellen gaat verder dan het vermogen onderscheid te maken tussen wat urgent en belangrijk is: het gaat ook om evenwicht vinden tussen operationele efficiëntie en het welzijn van het team.

Bruggen bouwen voor succes

Effectief leiderschap in medische praktijken vereist het bouwen van bruggen, zowel binnen het team, als met verwijzers, leveranciers, zorginstellingen, verzekeraars etc. Volgens Covey ligt de kracht in duurzame relaties. Het is de kunst win-win samenwerkingen te creëren, die voor het welzijn van jouw team zorgen, en ook externe partnerschappen ontwikkelen die jullie praktijk versterken. Zo’n win-win benadering bevordert een positieve werkcultuur en is wezenlijk voor het behouden van talent in deze competitieve arbeidsmarkt.

Empathische communicatie als bindmiddel in teamdynamiek

Communiceren gaat verder dan praten en luisteren; het gaat om het daadwerkelijk begrijpen van de emoties en behoeften van anderen. Dat is de lijm die teamleden bij elkaar houdt en de basis legt voor een ondersteunende werkomgeving. Maak tijd voor dialoog met je team en alle teamleden. Luister met al je zintuigen, ook naar een eventuele onderstroom en durf zaken die je opvallen of zorgen baren bespreekbaar te maken.

De kracht van samenwerking

Synergie gaat verder dan teamwork: het betreft het actieve samenkomen van individuele sterke punten om meer te bereiken dan teamleden afzonderlijk kunnen. Synergie duidt op een actief streven naar collectieve excellentie. Het hoort bij jouw verantwoordelijkheid om een omgeving te creëren waarin synergetisch denken wordt aangemoedigd: stel vragen, luister en geef ruimte. Hierdoor zullen teamleden gezamenlijk betere resultaten bereiken dan ze individueel zouden kunnen doen.

Energiebron voor groei

Stilstaan is geen optie in de snel evoluerende zorgsector. Voortdurende vernieuwing is de sleutel voor groei, zowel voor jouw praktijk en ook voor de professionele ontwikkeling alle teamleden. Bij jouw taken hoort dat alle teamleden openstaan voor ontwikkeling van zichzelf en de praktijk. Dit zal niet altijd van een leien dakje gaan, omdat sommige teamleden het liever bij het oude laten (‘Zo doen we het altijd’). Als je je praktijk niet ontwikkelt, loop je binnen de kortste keren achter de feiten aan en dat tij is lastig te keren.

Moreel leiderschap

Het vinden van je stem is niet alleen een uitdrukking van persoonlijke waarden, het is ook de kern van moreel leiderschap. In een sector waar ethiek hoog in het vaandel staat, is het leiden met integriteit essentieel voor het behoud van vertrouwen. Als leider in jouw praktijk moet je niet alleen professioneel competent zijn, je dient ook een voorbeeldrol op je te nemen op het gebied van moreel leiderschap.

Conclusie: leiden met balans en wijsheid

Covey's acht eigenschappen bieden een uitgebreid raamwerk voor effectief leiderschap. Door de synergie tussen de eigenschappen te begrijpen en toe te passen, kunnen je niet alleen een veilige omgeving voor jullie patiënten creëren, maar ook een inspirerende en ondersteunende werkomgeving voor je teamleden. Voor meer diepgaande inzichten over elke eigenschap, kun je de afzonderlijke artikelen lezen in Medisch Ondernemen die specifiek aan elke eigenschap zijn gewijd.

Uitnodiging tot zelfreflectie en actie

Praktijkhouders en -managers staan voor de uitdaging om Covey’s eigenschappen zowel als afzonderlijke entiteiten te zien, ook als geweven draden die samen de stof van effectief leiderschap vormen. Ik nodig je uit om terug te kijken op jouw eigen leiderschapsreis. Hoe integreer je proactieve keuzes met het bouwen van bruggen? Hoe wordt jouw visie weerspiegeld in je communicatie?

De kracht van deze eigenschappen ligt zowel in hun individuele toepassing als in de manier waarop ze elkaar versterken. Als leider in jouw praktijk is het jouw taak om deze eigenschappen niet alleen te begrijpen, maar ook om ze in actie te brengen. De uitdagingen in de zorg vragen om leiders die kunnen navigeren maar ook inspireren, kunnen managen en ook innoveren. Het begint niet bij anderen, maar bij onszelf.

Aan de slag

Ga aan de slag om de synergie van Covey's acht eigenschappen te benutten in een medische praktijk. Dit kan door:

• Workshops: organiseer een sessie die de onderlinge samenhang van de eigenschappen benadrukt en het team helpt begrijpen hoe ze elkaar versterken. Je kunt het ook verspreiden door een of twee eigenschappen per overleg op de agenda zetten.
• Geïntegreerde implementatie: moedig het team aan om de individuele eigenschappen te omarmen en om het als een samenhangend geheel te zijn. Laat het met regelmaat terugkomen bij de diverse individuele en collectieve communicatie momenten.
• Persoonlijke ontwikkeling: stimuleer voortdurend persoonlijke en professionele ontwikkeling.
• Open communicatie en reflectie: werk samen met je team actief aan een cultuur waarin de teamleden met elkaar in dialoog zijn en reflecteren op de toepassing van de eigenschappen.

Boekentips Stephen Covey:

• De zeven eigenschappen van effectief leiderschap
• De 8ste eigenschap