Zo wordt uw praktijk een lerende organisatie

dinsdag 12 juni 2018
timer 4 min
Een organisatie die blijft leren levert niet alleen betere zorg, het is er ook fijner werken. Hoe wordt jouw praktijk een lerende organisatie? Peter Senge’s model geeft handvatten.

Heb je ook het idee dat sommige van je praktijkgenoten blijven vastzitten in onbehulpzame patronen? Of erger jij je aan een medewerker die niet snapt wat je bedoelde? Stel je voor dat de ene medewerker erop gefocust is om de praktijk te laten groeien om zo efficiëntere zorg aan te kunnen bieden en een andere medewerker heeft het idee om de praktijk zo klein mogelijk te houden om zo persoonlijke zorg te kunnen waarborgen. Hun verschillende mentale modellen hebben bijgedragen tot een tegenstrijdige visie.

 

Het model

Peter Senge geeft met zijn theorie The Fifth Discipline: The Art & Practice of the Learning organization handvatten om daar iets aan te doen. Uitgangspunt van Senge is om het lerende vermogen van je organisatie te vergroten. Immers hoe sneller je in staat bent om te leren, hoe beter je als organisatie kan functioneren, hoe plezieriger het is om er te werken en hoe betere kwaliteit van zorg je kan leveren. Hij identificeert vijf disciplines die je helpen om het lerende vermogen te versterken. Het belangrijkste uitgangspunt voor het begrijpen en toepassen van deze vijf disciplines is te begrijpen dat ze allemaal met elkaar verbonden zijn.

 

In de praktijk 

1.     Een gedeelde visie opbouwen

Wat voor een praktijk willen wij zijn over 3 of 5 jaar, dat beschrijf je in de visie. Het is een haalbaar toekomstbeeld. Wanneer niet iedereen in de praktijk hetzelfde doel nastreeft geeft dit op termijn steeds meer ongemak, dit kan voorkomen worden door regelmatig het toekomstbeeld met elkaar te bespreken.

 

2.     Identificeren van mentale modellen
Mentale modellen zijn de aannames en generalisaties die acties van mensen beïnvloeden. Een voorbeeld van een mentaal model dat in veel organisaties leeft is hiërarchie: ‘Als de dokter het zegt…’ Nieuwe gedeelde normen en waarden kunnen de beperkende krachten van hiërarchie in de praktijk doorbreken, zodat de teamleden gelijkwaardig worden.

 

3.     Persoonlijk meesterschap
Wanneer een medewerker in staat is om proactief en continu te blijven leren en de ruimte krijgt om te werken aan resultaten die voor haarzelf belangrijk zijn, voelt zij zich meer verbonden en verantwoordelijk voor de ontwikkelingen in de praktijk. Door dat gevoel van verantwoordelijkheid zoekt de medewerker naar meer duurzame oplossingen.

 

4.     Teamleren
Goed teamwerk leidt tot resultaten die individuen alleen niet hadden kunnen realiseren en de individuen in een team leren meer en sneller in een team dan alleen. Belangrijk voor teamleren is dat individuen bereid zijn hun mentale modellen tijdelijk aan de kant te zetten en hun manier van denken te laten beïnvloeden door teamleden. Daarbij hebben de leidinggevenden in het team een voorbeeldrol.

 

5.     Denken in systemen
Gun jezelf het perspectief van het geheel. Benader jouw organisatie als één organisme in plaats van het op te hakken in kleine afzonderlijke onderdelen. Zoals Senge zelf beschrijft: ‘als je een olifant opdeelt in twee stukken heb je geen twee kleine olifanten.’ Bijvoorbeeld: de prestaties van het ICT-systeem hebben invloed op de productiviteit van de assistentes.

 

Aan de slag

1.     Organiseer een sessie waarin je met collega's verkent wat jullie toekomstbeeld is. Wat zie je als belangrijke ontwikkelingen in de gezondheidszorg en welke rol willen jullie daarin spelen?

2.     Kies een thema uit dat speelt en laat eens iemand in kaart brengen wat er leeft aan aannames binnen de organisatie. Bijvoorbeeld "ICT is altijd een probleem" of "Ik kan niet omgaan met computers". Kijk daarna met elkaar of er ruimte is voor nieuwe aannames, bijvoorbeeld: "ICT helpt ons onze doelen bereiken."

3.     Daag medewerkers uit om zelf aan hun lerende vermogen te werken, bijvoorbeeld door een persoonlijk opleidingsbudget te mogen besteden binnen het kader van de visie.

4.     Maak tijd en ruimte om gezamenlijk te leren. Zorg voor bijeenkomsten waar je niet alleen bespreekt wat je doet maar ook hoe je het doet.

5.     Beschrijf voor jezelf eens je organisatie als een lichaam met verschillende organen. Waar zit het hart, wat zijn de zenuwbanen?

 

 

Linda Tolsma, beleidsadviseur en praktijkmanager huisartsenzorg, linkedin.com/in/lindatolsma

Guido Verboom, community- en organisatieadviseur, linkedin.com/in/guidoverboom

 

 

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Zo wordt uw praktijk een lerende organisatie

Lees verder - met dit thema

6 tips voor praktijkmanagers tijdens de coronacrisis
flash_onNieuws

6 tips voor praktijkmanagers tijdens de coronacrisis

17 mrt 2020 timer1 min
De Nederlandse Vereniging voor Praktijkmanagers (NVvPM) in de huisartsenzorg plaatst een aantal tips voor…
Lees verder »
Klara Knapen (NVvPM) over coronacrisis: ‘Het draaiboek ontbreekt, praktijken gaan er verschillend mee om’
flash_onNieuws

Klara Knapen (NVvPM) over coronacrisis: ‘Het draaiboek ontbreekt, praktijken gaan er verschillend mee om’

17 mrt 2020 timer4 min
‘Binnen de huisartsenpraktijken heerst saamhorigheid. Iedereen gaat voor elkaar en voor de patiënt’, vertelt Klara…
Lees verder »
Ziekteverzuim in zorgsector het hoogst
flash_onNieuws

Ziekteverzuim in zorgsector het hoogst

17 mrt 2020 timer2 min
In de gezondheidszorg was het ziekteverzuim vorig jaar het hoogst met 5,7 procent. In 2018 scoorde de…
Lees verder »

Zzp’ers in de zorg en de Wet DBA: de stand van zaken

11 mrt 2020 timer4 min
De Belastingdienst heeft onlangs een toezichtplan voor arbeidsrelaties gepubliceerd. Hierin is te lezen hoe de…
Lees verder »
Marjan Siegers, praktijkmanager quaTand: ‘Bij duurzaamheid kijken we ook naar kosten. We blijven ondernemers'
flash_onNieuws

Marjan Siegers, praktijkmanager quaTand: ‘Bij duurzaamheid kijken we ook naar kosten. We blijven ondernemers'

5 mrt 2020 timer6 min
‘Het is belangrijk dat iedereen een steentje bijdraagt om te verduurzamen’, vindt Marjan Siegers, praktijkhouder…
Lees verder »
Goede praktijk: Fysiopraktijk ZorgSaam start samen met bank sportieve en financiële fitheidstest
flash_onNieuws

Goede praktijk: Fysiopraktijk ZorgSaam start samen met bank sportieve en financiële fitheidstest

5 mrt 2020 timer3 min
Fysiotherapie ZorgSaam in Hellendoorn en SNS Bank bieden vanaf 1 maart samen een financiële en sportieve…
Lees verder »
‘Management is simpel, als je maar vooruit denkt’
flash_onNieuws

‘Management is simpel, als je maar vooruit denkt’

2 mrt 2020 timer2 min
De tandarts besteedt veel tijd tandheelkundige zorg, maar weinig aan praktijkmanagement. Daarnaast stellen…
Lees verder »
Bloom-blog: triage of ballotage?
person_outlineBlog

Bloom-blog: triage of ballotage?

25 feb 2020 timer4 min
Triage dient een volwaardig en vanzelfsprekend onderdeel van de praktijkvoering te zijn. Goede triage lijkt…
Lees verder »