Tandarts moet zich richten op mondzorg in de thuiszorg

Schrijnende voorbeelden

"Goede preventieve mondzorg is belangrijk en hiermee kunnen we veel leed voorkomen," vertelt Ilonka Armstorff. Zij coördineert bij Ivory & Ivory de Ouderenmondzorg.  "Zo is er een casus bekend van een verpleeghuisbewoner waarvan de prothese geruime tijd niet was uitgedaan omdat er gedacht werd dat het eigen tanden en kiezen betrof. Het bleek hier om een implantaatgedragen prothese te gaan die stevig vast zat. Er was lange tijd niet gereinigd en er waren ernstige ontstekingen in de mond. De implantaten en de constructie gingen verloren. De botstructuur van de onderkaak was, mede door botontkalking, zodanig verzwakt dat dit een gebroken kaak tot gevolg had. Een schrijnend voorbeeld van ellende die we willen voorkomen."

Meer dan mondzorg

Armstroff vindt het een plicht voor tandartsen dat zij zich specifieker richten op de ouderen in zorginstellingen. Je kunt je bijvoorbeeld richten op de patiënten die je vroeger in de praktijk hebt gehad. "Zeer regelmatig vinden er binnen de zorginstellingen ontmoetingen plaats met patiënten die jarenlang één van onze praktijken hebben bezocht", aldus Ilonka. "Zij vinden het fijn dat de tandarts hen nu opzoekt." Z orginstellingen kunnen via Ivory & Ivory tandartsen en specialisten gebruik maken van een totaalpakket van diensten, waardoor er sprake is van verantwoord mondzorgbeleid voor ouderen met een zogeheten indicatie. Dit vereist wel een goed georganiseerde aanpak, zo vertelt Armstroff.

"We hebben binnen de zorginstelling rekening te houden met dagelijkse activiteiten die het dagritme van de bewoners bepalen. Het plannen van afspraken gaat in nauw overleg met de verzorgenden. Ook de broosheid van de bewoners is een bijzonder gegeven. Het komt zeer regelmatig voor dat een afspraak geannuleerd moet worden omdat de bewoner is overleden. Onlangs was er een familie die erop stond dat de prothese die gemaakt werd voor hun moeder afgemaakt zou worden, ondanks dat de moeder inmiddels was overleden. Het was voor hen heel belangrijk om hun moeder met tanden in de mond op te kunnen baren. Uiteraard verlenen we in een dergelijk specifiek geval ook onze medewerking."

Kwalitatieve en adequate mondzorg

Ivory & Ivory zorgt voor beschikbaarheid van een tandarts voor een zorginstelling, waardoor allereerst de opvang van pijnklachten geborgd is. Verder wordt er gewerkt volgens een structurele aanpak. Zo vindt er, na opname van een nieuwe bewoner, een eerste screening plaats door een tandarts. Er wordt gekeken naar wat nu nodig is en wat er periodiek nodig zal zijn voor een optimale mondgezondheid. Mondzorg wordt op deze manier een vast onderdeel van het zorgplan en zorgdossier van de cliënt. Ernstige gevolgen ten gevolge van een slechte mondgezondheid, zoals ondervoeding, ontstekingen, pijn en onbegrepen gedrag kunnen voorkomen worden.

Ouderen verdienen aandacht

Een optimale mondgezondheid draagt bij aan levenskwaliteit. De zorg en discussie richt zich nu voornamelijk op het faciliteren van mondzorg voor ANWB/LWZ cliënten woonachtig in zorginstellingen. Maar naast deze groep, is er een andere steeds groter wordende groep die ook aandacht verdient: de groep kwetsbare ouderen die, zonder indicatie, langer thuis blijft wonen. Een groep die door bezuinigingen en decentralisering veelal tussen wal en schip is geraakt. Zij zijn vaak niet meer in de gelegenheid om zelf de tandarts te bezoeken. Ook is er voor hen, buiten reguliere tandartsverzekeringen om, nog geen potje om reguliere zorg te bekostigen. Ook daarop moet de tandarts zich richten, vindt Armstroff.

Trainingen mondverzorging

Daarom heeft Ivory & Ivory volgens de laatste richtlijnen en de nieuwste inzichten  Ouderenmondzorg opgezet. Ivory & Ivory biedt ondersteuning bij het informeren over en implementeren van mondzorg binnen zorginstellingen. Vanuit de organisatie houdt dr. H. (Hubert) Bruins zich bezig met de medisch inhoudelijke kant. De organisatie voorziet in een behoefte en organiseert trainingen in preventieve mondzorg. Verzorgenden en verpleegkundigen verwerven hiermee allereerst basiskennis over mondverzorging en het signaleren van problemen. Zij leren ook hoe zij preventieve mondzorg praktisch kunnen toepassen binnen de dagelijkse activiteiten van de bewoner. 

Ivory & Ivory gaat door in de thuiszorg

"Er is al veel bereikt, maar we zijn er nog niet," zegt Armstroff. "Communicatie tussen verschillende disciplines is essentieel. Ivory & Ivory zet een volgende stap. In samenwerking met de zorginstellingen en brancheverenigingen, zoals de Nederlandse Vereniging voor Gerodontologie (NVGd), zoeken we naar oplossingen om ook deze vergeten groep in de thuiszorg van dienst te kunnen zijn. We zien het als onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om hier een actieve rol in spelen. Zo zijn wij gestart om de ouderenmondzorg ook binnen de thuiszorg actief onder de aandacht te brengen. We bieden de trainingen mondverzorging belangeloos aan onder thuiszorgwerkers. Daarnaast faciliteren we, in nauw overleg met de zorginstellingen, ook mondzorg voor cliënten in de thuiszorg. Een groep kwetsbare ouderen die recht heeft op mondzorg." 

Adviseur Kwaliteit & Beleid         

Ivory & Ivory