Het coronavirus veroorzaakt steeds duidelijker een maatschappelijke crisis, naast de gezondheids- en economische crisis. Dit stelt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in het `SCP Coronakompas’. De publicatie biedt inzicht in de maatschappelijke effecten op deelterreinen als onderwijs, werk en zorg. Het SCP bekijkt hoe die sectoren zich ontwikkelen en wat de mogelijkheden zijn om tijdig bij te sturen.
SCP Coronakompas: ‘Corona veroorzaakt ook maatschappelijke crisis’
donderdag 5 november 2020
3 min
Het SCP volgt de maatschappelijke ontwikkelingen sinds de uitbraak van het virus. Het planbureau signaleert dat bijvoorbeeld eenzaamheid en psychische druk sterker kunnen toenemen als de maatregelen de komende tijd tot meer vrijheidsbeperkingen leiden. Inzicht daarin helpt om de veerkracht van de samenleving tijdens deze crisis te versterken en te voorkomen dat bestaande kloven tussen groepen zich vergroten, stelt het SCP.
In het ‘Coronakompas Zorg’ onderzocht het SCP de gevolgen van de crisis op vier thema’s: het psychisch welbevinden, de zorg en ondersteuning aan zelfstandig wonenden, de invloed van het bezoekverbod in instellingen en druk op mantelzorgers.
Psychische effecten
De gevolgen van de coronacrisis voor het algemeen welbevinden waren in de zomer van 2020 nog beperkt. Wel nam het aandeel mensen met een laag psychisch welbevinden toe en steeg met twee procent, van 17% tot 19% van de bevolking (zo’n 340.000 Nederlanders). Ook de gevolgen van het wegvallen van zorg waren groot. Nederland telt 1,2 miljoen zelfstandig wonende 75 plussers, van wie ongeveer vier op de tien zorg of ondersteuning ontvangt. Ook wonen er zo’n 250.00 mensen met een verstandelijke beperking en een ernstige psychiatrische aandoeningen zelfstandig. Een deel van hen kreeg tijdens de maatregelen niet de zorg, ondersteuning of begeleiding die zij normaalgesproken wel krijgen, aldus het SCP.
Gevolgen bezoekverbod
Verder analyseerde het planbureau de gevolgen van het bezoekverbod aan zorginstellingen, verpleeghuizen, de gehandicaptenzorg en de ggz. Door het verbod viel vrijwel al het bezoek weg en werden routines doorbroken, wat grote gevolgen had voor de kwaliteit van leven van bewoners, familie en het personeel. Het wegvallen van dit bezoek betekende ook dat er minder informele hulp door mantelzorgers werd gegeven. Oudere bewoners gaven aan vooral zingeving en persoonlijk contact te missen.
Druk op mantelzorgers
Ook de druk op mantelzorgers nam toe. Beperkte bezoekregelingen hadden tot gevolg dat vaak alleen een mantelzorger op bezoek kon komen, waardoor de druk bij deze groep toenam. Ook nam voor veel mantelzorgers de belasting toe toen de zorg werd afgeschaald. Een op de vijf mantelzorgers zorgen voor een huisgenoot. Zij zijn meestal zelf ook op leeftijd, bieden vaak intensief hulp en staan er vaak regelmatig voor. De kans op overbelasting is ook bij hen groot.
Links: SCP, SCP Coronakompas over kwaliteit van leven en samenleving tijdens de coronacrisis; SCP, Dossier maatschappelijke effecten corona
SCP Coronakompas
Reactie toevoegen