Docent Maaike van der Mee: ‘Kwaliteit holt achteruit door ontbreken diplomaplicht tandartsassistent'

donderdag 9 mei 2019
timer 5 min
Maaike van der Mee is docent aan Edin Dental Academy en praktijkmanager. Ze is bezorgd over het grote aantal personen dat zonder een passend MBO-diploma aan de slag gaat als tandartsassistent. Waar maakt ze zich druk om? ‘Je zult maar drie jaar op het MBO-niveau 4 hebben gezeten en je komt in een praktijk met collega's die geen diploma hebben, die hetzelfde werk doen en ook nog meer verdienen.’ Van der Mee doet haar uitspraken op persoonlijke titel.

Wat zijn de gevolgen als iemand geen diploma heeft?
‘Deze werknemers hebben geen vakinhoudelijke kennis, geen theoretische achtergrond en weten niets van wettelijk voorgeschreven hygiënische maatregelen. Daar wordt wel streng op gecontroleerd door de inspectie. Deze assistentes weten niet waar ze in terecht komen en zijn niet voorbereid op de enorme diversiteit van patiënten. Mensen met verschillende culturele achtergronden, ouderen, kinderen. Heel veel assistenten komen letterlijk van de straat.’


Waarom kiezen tandartsen vaak voor niet-opgeleide assistenten?
‘Dat is een financieel punt en er is geen CAO. Je kunt iedereen aannemen die je wilt. Je hoeft je nergens aan te houden als werkgever.  De beroepsverenigingen KNMT en ANT willen geen diploma-eis stellen. Zelfs de MBO Raad zegt dat ze zonder steun van de beroepsverenigingen bij de politiek in Den Haag niets kunnen beginnen. Mensen worden vaak onderbetaald en bovendien kunnen ze er makkelijk uitgezet worden. Tandartsen schreeuwen om goed opgeleid personeel, maar aan de andere kant houden ze het tegen.’


Wat moet je kunnen als tandartsassistente?
‘Veel. Je moet theoretisch onderlegd zijn, kennis hebben van de mondzorg en je moet weten waarom je handelingen uitvoert. Daarnaast vergt het communicatieve vaardigheden, goed kunnen omgaan met patiënten. Daarbij heb je handigheid nodig, want assistentes mogen in de mond werken. Daarvoor zijn opleidingen in het leven geroepen.’


Wat zijn de gevolgen?
‘Het niveau van de tandartsassistenten gaat achteruit. Mondzorg is continu in vernieuwing, qua behandeltechniek, materiaalgebruik, digitalisering. De tandartsen moeten ook hun kennis omtrent ontwikkelingen op peil houden, maar bij hun assistenten hoeft dat blijkbaar niet. De kwaliteit holt achteruit, het is een komen en gaan van assistentes.’


Is dit slecht voor het imago van tandartsenpraktijken?
‘De imago’s van veel praktijken denderen achteruit. De meiden die eraan beginnen, hebben totaal andere verwachtingen en vertrekken vaak na enkele weken alweer. Het vak is veel ingewikkelder geworden dan instrumenten aangeven, afzuigen en opruimen. Ook de patiëntengroep is veel diverser geworden. Een tandarts heeft niet tien, maar dertig-veertig patiënten per dag. Assistenten moeten zelfstandig tandsteen kunnen verwijderen, kinderen instructies geven en allerlei vragen beantwoorden. Ze moeten begrotingen maken en bij alle behandelingen assisteren, zoals implantologie, chirurgie of vullen. Daarnaast kennis van apparatuur en materialen.’


Welke opleiding is daarvoor nodig?
‘De tandartsassistent-opleiding duurt drie jaar op MBO-4 niveau. Alle ROC’s en MBO’s bieden deze opleiding aan in twee varianten, de beroepsbegeleidende en beroepsopleidende leerweg. Tegelijk zijn er spoedcursussen die je in acht weken moeten voorbereiden op het vak tandartsassistent. Praktijken willen assistenten aan de stoel die zo snel mogelijk volledig kunnen meewerken. De vraag is alleen of je iemand in acht weken kunt leren waar normaal gesproken drie jaar voor staat.’


De CAO Huisartsenzorg regelt de arbeidsvoorwaarden voor praktijkmanagers, doktersassistenten en apothekersassistenten. Hoe kan tandartsassistente een beschermd erkend beroep met CAO worden?
‘Binnen de zorg kom je nergens binnen zonder diploma. Er bestond een CAO Tandartsassistent maar die is verdwenen. Er zijn bij mij in de klas leerlingen die al parttime werken voor € 6 per uur. Vanuit onze opleiding hebben we ons hard gemaakt voor een diploma-eis. De beroepsverenigingen voor tandartsen geven dan niet thuis. De KNMT hanteert richtlijnen maar niemand hoeft zich daar aan te houden. Er is de een wettelijke verplichting nodig: als je als assistente werkt heb je een diploma nodig. Het kan zijn dat iemand die onlangs nog bij het pompstation stond, deze week je tandsteen moet weghalen. Er is nu geen enkele waarborg voor kwalitatief goede assistentes.’


Reactie KNMT:  'MBO-diploma dringend gewenst'

In een reactie geeft beroepsvereniging KNMT aan dat ze het juist eens is met de stellingen van Maaike van der Mee. 'Dat de beroepsverenigingen niet thuis geven, klopt niet. De KNMT vindt net als Maaike van der Mee dat tandartsassistentes MBO opgeleid moeten zijn. Hun taken en verantwoordelijkheden en het belang van kwaliteit in de zorg vragen daarom. We maken ons daarom al sinds 2016 hard voor het standpunt dat vanaf 1 september 2018 nieuw tot de arbeidsmarkt toetredende tandartsassistenten het MBO-diploma Tandartsassistent zouden moeten hebben. We zijn het er ook mee eens dat tandartsassistenten moeten kunnen rekenen op fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden. Daarom geven wij ook een degelijke arbeidsvoorwaardenregeling uit, die in duizenden mondzorgpraktijken wordt nageleefd. In de regeling is niet alleen sprake van goede salarissen maar ook de secundaire arbeidsvoorwaarden zijn prima geregeld.'

De KNMT verwijst ook naar het pleidooi: 'MBO-diploma dringend gewenst'.

Foto: Maaike van der Mee, docent bij Edin Dental Academy en praktijkmanager

Beste Maaike,

Wat een duidelijk artikel over de cao tandartsassistente.
Zelf ben ik werkzaam als preventie assistente in een tandartspraktijk, het feit dat er geen cao is begint steeds meer aan mij te knagen.
Zelfs zo dat ik plannen heb op mij om te laten scholen, dit terwijl ik het vak met zoveel plezier uitoefen.

Nu moet ik ergens beginnen om mij sterk te maken voor een cao.

Kan u mij helpen of ik u?

Alvast bedankt
Anita

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Docent Maaike van der Mee: ‘Kwaliteit holt achteruit door ontbreken diplomaplicht tandartsassistent'

Lees verder - met dit thema

Staatssecretaris Idsinga: 'Bedrijven die aantonen dat zij schijnzelfstandigheid tegengaan, krijgen in 2025 nog geen boetes’ (Foto: Martijn Beekman/Rijksoverheid)
flash_onNieuws

Belastingdienst gaat vanaf 1 januari handhaven bij schijnzelfstandigheid: Wel overgangsperiode van een jaar voor werkgevers en zzp’ers

10 sep om 14:00 uurtimer5 min

Op 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst ‘volledig handhaven’ op…

Lees verder »
all_inclusiveAchtergrondartikel

Grensoverschrijdend gedrag: leiderschap én beleid ‘bittere noodzaak’

16 jul om 09:30 uurtimer6 min

De kranten en social media staan er bol van: grensoverschrijdend gedrag. Schrijnende verhalen komen naar buiten…

Lees verder »
flash_onNieuws

Getalsgrens intern toezicht WTZa verhoogd naar 50

20 jun om 17:00 uurtimer2 min

De Wtza-verplichting om intern toezicht in te richten gaat pas gelden voor…

Lees verder »

InterShift en Agilio: Intelligente software die praktijkmanagers bij al hun taken ondersteunt

26 sep 2023 timer4 min

InterShift, bij huisartsen bekend als de aanbieder van roostersoftware voor…

Lees verder »
mic_external_onInterview

Irma van der Ende over Buddy’s: ‘De ander even op gang helpen, even sparren en weer door’

8 nov 2022 timer3 min
Irma van der Ende is samen met Sjoukje van Eijken initiatiefnemer van het project Buddy’s van het PM Netwerk. Van…
Lees verder »
mic_external_onInterview

Pleidooi voor scholing praktijkmanagers over huisartsentekort

1 mrt 2021
Het huisartsentekort houdt ook praktijkmanagers bezig. Janneke Rozendom werkt als praktijkmanager bij…
Lees verder »
mic_external_onInterview

Nieuw lid Ilse Timmermans: ‘Ik hoop dat praktijkmanagers zich blijven ontwikkelen’

16 feb 2021
Ilse Timmermans heeft sinds haar achttiende diverse bijbaantjes in de tandheelkunde gehad voordat ze Mondzorgkunde…
Lees verder »
all_inclusiveAchtergrondartikel

Praktijkmanagers over coronacrisis: ‘Vooral veel communiceren en ad-hoc besluiten nemen’

1 feb 2021 timer4 min
Hoe beïnvloedt de uitbraak van corona het werk van praktijkmanagers? ‘Het betekent vooral dat we veel ad-hoc…
Lees verder »