Blog: Het einde van de fysiotherapie

De schrijver is David Nicholls van de School of Clinical Sciences, Auckland University of Technology, Nieuw-Zeeland. De titel van het boek, in eenvoudige witte letters geschreven, laat zien dat de auteur niet om het onderwerp heen draait: 'The end of Physiotherapy'. Hij waarschuwt voor de zelfgenoegzaamheid van de fysiotherapie die de afgelopen 100 jaar zeer succesvol was en niet hoefde te veranderen. Met de komst van de zorgeconomie, waarin de waarde voor de individuele patiënt moet worden afgewogen tegen financiële kosten en inkomsten, is volgens Nicholls het einde van de fysiotherapie nabij.

Society of Trained Masseuses

Vanuit een sociologisch perspectief bespreekt de auteur op een elegante wijze de inmiddels lange geschiedenis van de fysiotherapie. Startend bij massage dat al meer van 2000 jaar wordt beoefend binnen verschillende culturen, meestal toegepast bij de elite. Opvallend is dat in de 19 ^de eeuw massage kundig werd toegepast door masseuses. Onder de bevolking ontstond echter onduidelijkheid over het domein van het vakgebied omdat door een deel van de masseuses sensuele en seksuele massages werden uitgevoerd. Hierdoor dreigde dit vakgebied in onmin te raken. In reactie hierop werd de Society of Trained Masseuses opgericht, een van de eerste beroepsverenigingen voor fysiotherapeuten. Erkenning als betrouwbare masseur volgde onder heldere voorwaarden: werkzaam onder supervisie van een dokter en een toelatingsexamen voor het register.

Bewezen betrouwbare partner

Ons vak dat traditioneel onderdeel is van de trias dokter, verpleegkundige, fysiotherapeut heeft eind 19 ^de eeuw vaste voet aan de grond gekregen door behandeling van Neurasthenie. Een klachtenbeeld bij vrouwen uit de elite, die letterlijk in een keurslijf zaten, met psychosomatische kenmerken. Door afklemming van organen en ademhaling en een tekort aan bewegen en intellectuele uitdagingen ontwikkelden deze vrouwen klachten. De gangbare behandelvorm hiervoor was masseren. Gedurende de 20 ^ste eeuw droeg de Eerste Wereldoorlog sterk bij aan het definitieve bestaansrecht van fysiotherapie. Waar tienduizenden soldaten gewond terugkwamen van het front werd fysiotherapie als bewezen betrouwbare partner ingezet. Specialisatie binnen het vakgebied kreeg vorm en de financieringsbron voor fysiotherapie verschoof van de kapitaalkrachtige patiënt naar de overheid.

Al nadenkend leg ik mijn wonderlijke boek even aan de kant, neem een slok koffie en een hap van een kerstkransje. De geschiedenis leert dat fysiotherapie aanpassingsvermogen heeft en dat zij actief haar kansen ziet, grijpt en verzilvert daarbij rekeninghoudend met vakinhoud, kwaliteitsnormen, klantperspectief, stakeholders en beleidsmakers en financieringsstromen. Tegenwoordig heet dit medisch ondernemen. Voor fysiotherapie zo oud als de weg naar Rome. Het einde van de fysiotherapie? De geschiedenis leert dat dit niet hoeft te gebeuren.

Rutger IJntema MBA, Fysiotherapeut

Hogeschool Utrecht

Business community voor beweegzorgondernemers

De ondernemende zorgprofessional www.oz.hu.nl