Beste Praktijken: ‘Wedde dat ’t lukt?’

Hans Berg (64) begon 26 jaar geleden als huisarts in Wedde, een dorp met ongeveer 950 inwoners in Oost-Groningen. Hij koos, in een tijd dat het niet eenvoudig was een praktijk te vinden, voor een dorpspraktijk en sloeg het aanbod om een stadspraktijk over te nemen af. Berg wilde zijn kinderen graag in een dorp laten opgroeien in de lijn zoals hij zelf ook is opgegroeid. Hij begon zonder patiënten in een dorp waar iedereen al een huisarts had en het niet vanzelfsprekend was om naar een andere huisartspraktijk over te stappen. Maar de dorpsraad maakte zich sterk voor de komst van de nieuwe huisarts en overtuigde de bewoners om bij Berg patiënt te worden.

Kracht van een dorpsgemeenschap

De huisarts startte het project ‘Wedde dat ’t lukt’, waarvoor hij inspiratie opdeed tijdens een nascholing in 2012. Daarin werd een voorbeeld geschetst van Elsendorp, een dorp in het zuiden van het land dat wegens slechte weersomstandigheden tijdelijk niet bereikbaar was. Zorgverleners van buiten het dorp konden het dorp niet verlaten en zorgverleners die in het dorp woonden konden niet terugkeren. Dit bracht hem op het idee om de kracht die in een dorpsgemeenschap aanwezig is te benutten voor het dorp. Berg en zijn team gingen in gesprek met de sleutelfiguren in het dorp. Hij ontwikkelde een plan waarbij maximaal gebruik wordt gemaakt van de potentie in het dorp: dorpsbewoners te helpen, wanneer zij zorg- of welzijnsvragen hebben.

‘Wedde dat ’t lukt’

De provincie Groningen zag potentie in het project en wilde erin investeren. Ook bewoners reageerden enthousiast en wilden zelf graag deelnemen. Zo ontstond het project ‘Wedde dat ’t lukt’ , dat bewoners samen hebben vormgegeven. Het project zorgt ervoor dat inwoners van de drie dorpen binnen de gemeente Bellingwolde op een goede en aangename wijze zolang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. Als belangrijke succesfactor noemt Berg dat de bewoners het project ook zelf dragen. ‘Als ik met pensioen ga, moet het project wel voortgang krijgen, ik draag namelijk niet alleen mijn praktijk maar ook ‘Wedde dat ’t lukt’ over aan mijn opvolger’, aldus Berg. Het project is al als voorbeeld genoemd om er verder mee te werken in de andere dorpen in de gemeente Westerwolde. Deze nieuwe gemeente is ontstaan op 1 januari 2018, doordat de gemeenten Bellingwedde en Vlagtwedde zijn samengevoegd.

De pijlers van het project bestaan uit de driehoek van huisartspraktijk, dorpsondersteuner en gemeenschap, waarbij de dorpsgemeenschap eigenaar en drager van het project is en waarin de drie partijen regelmatig contact hebben. Een dorpsondersteuner is een sociaal werker, die bewoners met hulp vragen verbindt met andere bewoners, verenigingen of professionele partijen die die hulp willen leveren. De dorpsondersteuner is de verbindende schakel binnen het dorp. Deze ondersteuner kreeg van de plaatselijke rijwielzaak in Wedde een fiets cadeau, waardoor zij voor de inwoners zichtbaar en aanspreekbaar is wanneer zij zich door de gemeente verplaatst. Het dorpshuis is, als zij in Wedde werkt, haar thuisbasis. Inmiddels houdt zij ook spreekuren in de buurthuizen van Vriescheloo en Veelerveen.

Hulp van vrijwilligers

Wat door wet- en regelgeving of bezuinigingen niet meer vanuit de overheid uitgevoerd kan worden, voeren vrijwilligers uit. Uitgangspunt is het inschakelen van het netwerk, daarna de vrijwilligers en indien dit niet meer toereikend is, het inschakelen van professionele zorgverleners. Zo trekken door vrijwilligers georganiseerde themadagen veel bezoekers. Tijdens deze themadagen spreken vrijwilligers eerst met bewoners en daarna met betrokken organisaties om te komen tot innovatieve ideeën met betrekking tot het welzijn van de bewoners. Speciaal voor de vrijwilligers is er eens per jaar een vrijwilligersdag. Voor dokter Berg is dit een belangrijke dag; hij is trots op zijn vrijwilligers die op hun beurt trots zijn op wat zij voor het dorp kunnen betekenen. ’Bij hen leeft het gevoel van ‘ Wij doen het toch allemaal mooi zelf ’’, vertelt hij.

Droom gerealiseerd

De huisarts wilde onderdeel zijn van een dorpsgemeenschap en zijn professie met hart en ziel uitvoeren. Zijn ambitie was om maximaal gebruik te maken van de mogelijkheden in de omgeving, van de krachten in de samenleving. Inmiddels is zijn droom gerealiseerd. Het succes van de praktijk is ook het succes van de dorpsgemeenschap die heel nauw bij de totstandkoming van de praktijk is betrokken.

Nu Hans Berg vlak voor zijn pensioen staat, heeft hij de ambitie om zijn praktijk goed over te dragen aan zijn opvolger, iemand die bereid is het concept, dat hij mede heeft ontwikkeld, voort te zetten. Het meest trots is Berg op zijn team dat, ondanks alle tegenwind, toch steeds weer de kansen ziet waar anderen de bedreigingen zien en gezamenlijk de idealen waar heeft kunnen maken.

Negen tips van huisarts Hans Berg in Wedde:

• Zie vooraf niet te veel beren op je weg. Ze komen vanzelf, maar je moet gewoon beginnen
• Je moet niet alles vooraf willen plannen.
• Wees als jonge huisarts flexibel. Je betaalt veel voor de overname van de apotheek, maar stel je leefpatroon de eerste jaren bij. Wees hierin flexibel.
• Vaar bij de start niet te veel op zekerheden. Wie kan er nou in de toekomst kijken?
• Leg goede communicatielijnen.
• Sta open voor de ideeën van anderen.
• Doe niet alles zelf, maar gun anderen ook hun eigen aanpak en leer ervan.
• Houd het klein (dat is in een dorp heel effectief) en streef niet altijd naar meer of naar groter.

Foto's: Remco de Waal