De zorg in Nederland dreigt overbelast te raken en onbereikbaar te worden. Dat moet anders, en het kán ook anders, bewijst digitaal ziekenhuis Ksyos. Directeur Bas van Nispen: ‘Wij zorgen dat huisartsen kunnen doen wat ze het liefste doen: goede zorg bieden. Dit doen we door zorgverleners zo efficiënt mogelijk in te zetten. Zo worden patiënten sneller geholpen en ziekenhuizen ontlast.’
‘Met Ksyos helpen we patiënten snel en dichtbij – en dat is óók fijn voor de huisarts’
Vooropgesteld: de zorg in Nederland is volgens Van Nispen vaak hartverwarmend goed. ‘Laatst was mijn zoon van elf gevallen. Hij had een gat in zijn hoofd en was misselijk, dus gingen we via de huisarts naar de spoedeisende hulp. Daar moesten we een uur wachten, en eerlijk? Dat was het dubbel en dwars waard. De zorg en aandacht die hij daarna kreeg, waren top. Zo zijn ervaringen met de zorg volgens mij nog steeds overwegend warm en positief. Het is alleen wel zaak om dat ook zo te houden, en dat gaat niet vanzelf. Als we willen dat de generatie van mijn kinderen ook over tien, twintig, dertig jaar toegang heeft tot goede zorg, is een serieuze omslag nodig.’
Efficiënter én beter
Met Ksyos levert Van Nispen de hardware, de software én de mensen om die omslag waar te maken. ‘We hebben een eigen polikliniek waar we patiënten met bijvoorbeeld obesitas of slaapapneu begeleiden. En we werken inmiddels samen met 1.500 specialisten, 7.500 huisartsen en een grote groep paramedici. Bovendien hebben we een platform ontwikkeld waarmee we grote delen van een zorgpad digitaal kunnen bewandelen. In de cardiologie kun je dan denken aan kastjes waarmee mensen gewoon thuis een hartritmeonderzoek kunnen doen. In de dermatologie aan een app en een platform waarmee een huisarts snel een foto van een verdacht plekje voor kan leggen aan een dermatoloog. En in de GGZ aan ondersteuning via E-health modules.’
Ksyos begon 23 jaar geleden met alleen een zorgpad dermatologie. Oprichter en dermatoloog Leonard Witkamp zag in de praktijk van het ziekenhuis kansen om de zorg efficiënter en beter in te richten, en ging daarmee aan de slag. Van Nispen: ‘Mijn eerst baan was bij Ksyos, ik werd verantwoordelijk voor het opschalen van tele-dermatologie. Super dankbaar werk. Het aantal patiënten dat doorverwezen werd naar het ziekenhuis nam met 73 procent af. En van de mensen die voorheen niet doorverwezen werden, werd een klein deel nu alsnog gezien door een dermatoloog, omdat er wel degelijk iets aan de hand was. Die patiënten waren anders pas later doorverwezen, met alle gevolgen van dien. Alles bij elkaar dus een enorme winst in efficiëntie én gezondheid.’
Zorg laag in de piramide
Sinds 2005 heeft de organisatie contracten met alle verzekeraars, en levert ze allerlei vormen van laagcomplexe zorg. Dat doet Ksyos zoveel als mogelijk digitaal, maar: ‘Je ziet als patiënt ook áltijd een mens. En daarvoor hoef je vaak niet eens naar het ziekenhuis, we zien je gewoon bij jou in de wijk. Dat lukt doordat we zorgtaken zo laag mogelijk in de zorgpiramide beleggen, kortom: juiste zorg op de juiste plek. We organiseren dat inmiddels voor twintig zorgpaden in zeven vakgebieden.'
'Het is niet per se iets nieuws hoor. Vroeger moest je bijvoorbeeld naar het ziekenhuis om een wrat aan te laten stippen, tegenwoordig doet de huisarts dat. Daardoor ontlast je het ziekenhuis, en zorg je dat patiënten makkelijker geholpen worden. Voor eenvoudige oogzorg hoeven patiënten ook vaak niet naar de oogarts, maar kunnen ze via ons bij een optometrist terecht, gewoon in het winkelcentrum om de hoek. En veel mensen die voorheen naar de dermatoloog werden verwezen, hebben sinds de start van Ksyos Snelconsult binnen 15 minuten een diagnose en advies. In veel gevallen gaat de patiënt gerustgesteld naar huis.’
‘De voordelen zijn legio. In de eerste plaats bespaar je kosten en verklein je wachttijden. In de tweede plaats is het voor patiënten ook prettiger om in een minder medische omgeving sneller geholpen te worden. En in de derde plaats wordt het werk voor de professionals er leuker van. Voor een neuroloog is een consult met de zoveelste patiënt met lage rugpijn vaak helemaal niet zo interessant. Terwijl het dat voor de fysio in de wijk vaak wél is. Hetzelfde geldt bij echografie. Sommige huisartsen willen dit graag in de huisartsenpraktijk houden, maar hebben soms behoefte aan laagdrempelig advies van de radioloog voor de interpretatie van echobeelden. Dat kan via Ksyos Echografie.’
Huisartsen centraal
In de manier van werken die Ksyos voorstaat, spelen huisartsen een centrale rol. ‘Natuurlijk – zij zijn de verwijzers, en kennen hun patiënten het beste. Zonder hen kunnen wij niet zorgen dat iemand op de juiste plek geholpen wordt. Daar zit ook precies de motivatie voor huisartsen om naar Ksyos te verwijzen. Zij gunnen hun patiënten ook geen wacht- en reistijd, en wel snel duidelijkheid. Bovendien leren huisartsen er zelf ook veel van. Van onze paramedici en specialisten krijgen ze heel snel terugkoppeling, in sommige gevallen binnen 15 minuten, en altijd binnen 16 werkuren. We zien daardoor ook dat het aantal verwijzingen door een huisarts na verloop van tijd wat afneemt. Omdat ze zelf meer kunnen én durven, op basis van die terugkoppelingen. Dat effect ben je kwijt als je je patiënt een wachtrij van drie weken instuurt.’
Altijd innoveren
De afgelopen 23 jaar is Ksyos stabiel gegroeid. ‘Tegen de stroom in, door áltijd te investeren in innovatie. En inmiddels hebben we de omvang dat we zelf kunnen kiezen in welke vakgebieden we zorgpaden willen ontwikkelen. Die ruimte krijgen we ook steeds meer, bij het merendeel van de verzekeraars. Over vijf jaar willen we honderd zorgpaden kunnen bieden, en kunnen andere zorgaanbieders ons platform ook gebruiken. Dan zijn we de logische optie voor de meerderheid van de patiënten die worden gezien in de huisartsenpraktijk. En helpen we zo ook de acute en hoogcomplexe zorg voor iedereen bereikbaar te houden. Ik weet zeker dat het kan: leuker, slimmer en beter zorg bieden, en tegen een eerlijke prijs.’
Meer lezen: Ksyos. Het digitale ziekenhuis. Dichtbij en zonder wachttijd.